Afryka

Nr 42 (2015): Afryka
Artykuły

Przyżeganie jako tradycyjne panaceum lecznictwa ludowego w Afryce

PDF
  • Lilianna Wdowiak ,
  • Mirosław Parafiniuk

Opublikowane 2015-10-01

Słowa kluczowe

  • kauteryzacja,
  • etnomedycyna,
  • antropologia medyczna,
  • panaceum,
  • analgezja

Abstrakt

Od czasów starożytności w Afryce używano kauteryzacji w leczeniu ran i w terapii innych chorób. Wiedzę o przyżeganiu zaczerpnęli Arabowie z pracy Pawła z Eginy i rozwinęli tę metodę leczenia w IX–X w. Udoskonalono kauteryzację w imperium otomańskim. Obecnie na prawie całym kontynencie stosuje się kauteryzację w leczeniu chorób u ludzi i bydła. W wyniku oparzenia skóry, organizm usiłuje zwalczyć skutki martwicy tkanek, więc dochodzi w tej okolicy ciała do leczenia także zmian o charakterze zapalnym. Ta okrutna metoda leczenia dolegliwości bólowych prowadzi do licznych powikłań, a nawet śmierci, więc czynione są naciski, aby terapeuci zrezygnowali z tego sposobu leczenia.

PDF

Bibliografia

  1. Abou–Elhamd K., Kaiy as traditional therapy for pain: is it helpful or a myth?, “Journal of Laryngology and Otology”, t. 123, 2009, nr 5, s. 566–568.
  2. Allen J., The Art of Medicine in Ancient Egypt, New York 2005.
  3. Al–Safi A., Traditional Sudanese medicine: a primer for health care providers, researchers, and students, Khartoum 2007.
  4. Basagaoglu I., Karaka S., Salihoglu Z., Anesthesia Techniques in the Fifteenth Century by Serafeddin Sabuncuoglu, “Anesthesia & Analgesia”, t. 12, 2006, nr 4, s. 1289.
  5. Błażyński A., Shulukh: Facial Scarification in the Nile Valley – Origins and Function, ”Gdańsk Archaeological Museum African Reports”, t. 2, 2003, s. 33–41.
  6. Bizimana N., Traditional Veterinary Practice in Africa, Eschborn 1994.
  7. Carod F., Vazquez–Cabrera C., Pensamiento magico y epilepsia en la medicina tradicional indigena, “Revista de Neurologia”, t. 26, 1998, nr 154, s. 1064–1068.
  8. Czekanowski J., W głąb lasów Aruwimi. Dziennik wyprawy do Afryki Środkowej, Wrocław 1958.
  9. Diks I., An African Worldview: The Muslim Amacinga Yawo of Southern Malawi, Zomba 2012.
  10. Doğan T., Bayramicli M., Numanoğlu A., Plastic surgical techniques in the fifteenth century by Serafeddin Sabuncuoğlu, “Plastic and Reconstructive Surgery”, t. 6, 1997, nr 99, s. 1775–1779.
  11. Doyle S., Crisis & Decline in Bunyoro: Population & Environment in Western Uganda 1860–1955, London–Nairobi 2006.
  12. Felkin R., Notes on labour in Central Africa, ”Edinburgh Medical Journal” 1884, nr 29, s. 922–930.
  13. Ghazanfar S., Medicine plants of the Middle East, [w:] Singh R. (red.), Genetic Resources, Chromosome Engineering, and Crop Improvement: Medicinal Plants, Boca Raton 2012, s. 163–180.
  14. Haimanot R., Yu S., Ravishanker K., Prieto Peres M., Queiroz L., Traditional Treatments for Headache, [w:] Martelletti P., Steiner T. (red.), Handbook of Headache: Practical Management, London 2011, s. 701–722.
  15. Herodot, Dzieje, tłum. i opr. S. Hammer, Warszawa 2002.
  16. Iwu M., Handbook of African Medicinal Plants, Boca Raton 1993.
  17. Kamal Farid M., El–Mansoury A., Kaiy (traditional cautery) in Benghazi, Libya: complications versus effectiveness, “The Pan African Medical Journal”, t. 22, 2015, nr 98;http://www.panafrican–med–journal.com/content/article/22/98/full [dostęp z: 2015–11–25].
  18. Lawrence C., Surgery, [w:] Lerner K., Wilmoth Lerner B. (red.), Scientific Thought: In Context, t. 1, Detroit 2009, http://www.omnilogos.com/2015/01/surgery.html [dostęp z: 2015–11–25].
  19. McNaughton P., The Mande Blacksmiths: Knowledge, Power, and Art in West Africa, Bloomington 1993.
  20. O’ Thule M. (red.), Mosby’s Medical Dictionary, St Louis 2013.
  21. Park M., Podróże we wnętrzu Afryki, tłum. M. Kozłowski, Warszawa 2008.
  22. Paulus Aegineta, The seven books of Paulus Aegineta: translated from the Greek: with a commentary embracing a complete view of the knowledge possessed by the Greeks, Romans, and Arabians on all subjects connected with medicine and surgery, oprac. i tłum. Adams Francis, t. 3, London 1844.
  23. Polo M., Opisanie świata, tłum. A. Czerny, Warszawa 1993.
  24. R., Hospitals and surgery, [w:] Porter R. (red.), The Cambridge Illustrated History of Porter Medicine, Cambridge 1996, s. 202–245.
  25. Raza S., Mahmood K., Hakeem A., Polsky S., Haemel A., Rai S., Ali Baig M., Adverse clinical sequelae after skin branding: a case series, ”Journal of Medical Case Reports”, t. 3, 2009, s. 25.
  26. Rogers S., Primitive surgery: skills before science, Springfield 1985.
  27. Rubach A., Principles of Ear Acupuncture: Microsystem of the Auricle, Stuttgart 2001.
  28. Seyda B., Dzieje medycyny w zarysie, cz.1, Warszawa 1962.
  29. Skorupka S., Auderska H., Łempicka Z. (red.), Mały słownik języka polskiego, Warszawa 1969.
  30. Szymczak M. (red.), Słownik języka polskiego, t. 2, Warszawa 1979.
  31. Tabuti J., Dhillion S., Lye K., Ethnoveterinary medicines for cattle (Bos indicus) in Bulamogi county, Uganda: plant species and mode of use, “Journal of Ethnopharmacology”, t. 88, 2003, nr 2–3, s. 279–286.
  32. Wand–Tetley J., Historical methods of counter–irritation, “Annals of Physical and Rehabilitation Medicine”, t. 3, 1956, nr 3, s. 90–99.
  33. Wdowiak L., Parafiniuk M., Treating illness with hot iron rods in the folk medicine of the Fourth Cataract region, ”Gdansk Archaeological Museum and Heritage Protection Found African Reports”, t. 7, 2010, s. 163–167.