Między ‘ortodoksją’ a ‘herezją’: islam w północnej Nigerii

Abstrakt

Rozwój społeczności muzułmańskiej w północnej Nigerii jest często postrzegany jako ustawiczna walka między ‘ortodoksyjnym’ islamem a ‘zanieczyszczającymi’ go elementami obcymi. Status muzułmanina można podważyć w różny sposób. Najbardziej niebezpieczną formą jest takfi r, czyli oskarżenie o porzucenie wiary. Inną metodą potępienia jest oskarżenie o wprowadzanie do islamu niedozwolonych innowacji (bida). Napiętnowanie z powodu popełnienia grzechu śmiertelnego (fi sk) to forma znacznie łagodniejsza od dwóch pozostałych. Rozstrzygnięcie kwestii, kogo można uznać za muzułmanina, stało się główną przyczyną konfliktu toczącego się w północnej Nigerii od wieków. W artykule autorka stara się pokazać, że w Nigerii problem napięć między oficjalną teologią a ‘popularnym’ obliczem islamu nie jest łatwy do rozwiązania.