Afryka

Nr 43 (2016): Afryka
Artykuły

Inicjacja dziewcząt Lomwe. Wczoraj i dziś

PDF
  • Halszka Wierzbicka

Opublikowane 2016-04-01

Słowa kluczowe

  • inicjacja,
  • obrzęd przejścia,
  • ciało,
  • modyfikacja ciała,
  • Lomwe,
  • Mozambik
    • ...Więcej
    Mniej

Abstrakt

Na podstawie etnologicznych badań terenowych autorka nakreśla obraz inicjacji oraz wieńczącego ją obrzędu przejścia dziewcząt Lomwe. By opisać współcześnie występujący obrzęd przejścia, sytuuje go w kontekście historycznym. Wskazuje na przyczyny przeobrażeń oraz zmiany, jakie zaszły w charakterze obrzędów inicjacyjnych w północnej części Mozambiku. Zwraca uwagę m.in. na ich miejsce, czas i strukturę. Przede wszystkim jednak koncentruje się na modyfikacjach ciała, będących immanentnym elementem inicjacji dziewcząt Lomwe i ich znaczeniu.

PDF

Bibliografia

  1. Alpers E. A., Ethnicity, Politics, and History in Mozambique, „Africa Today” 1974, vol. 21, nr 4, s. 39-52.
  2. Arnfred S., Feminism and gendered bodies: On female initiation rituals in Northern Mozambique, [w:] Quaderns 26, The Nordic Africa Institute, Uppsala Institute for Society and Globalization, Roskilde University, Uppsala 2010, s. 61-82.
  3. Arnfred S., Sexuality and gender politics in Mozambique. Rethinking gender in Africa, James Currey, Uppsala 2014.
  4. Bagnol B., Female Initiation Rituals and sexualities in Norther Mozambique [dostęp: 23.02.2016]. Dostępny w World Wide Web: https://www.academia.edu/3585424/Female_Initiation_Rituals_and_sexualities_in_Northern_Mozambique.
  5. Bagnol B., Mariano Esmeralda, Vaginal practices: eroticism and implications for women’s health and condom use in Mozambique, “Culture, Health & Sexuality: An International Journal for Research, Intervention and Care”, vol. 16, Routledge 2014, s. 70-74.
  6. Buchowski M., Obrzędy przejścia, [hasło w:] Słownik etnologiczny. Terminy ogólne, red. Z. Staszczak, Warszawa 1987.
  7. Ciscato E., Ao serviço deste homem. Apontamentos de Iniciação Cultural, St. Paul Book Center, Kampala 1989.
  8. Ciscato E., Introdução à cultura da área. Makhuwa. Lomwe, Clássica, Porto 2012.
  9. Diaz-Szmidt R., Muthiana Orèra, onroa vayi? Dokąd idziesz piękna kobieto? Przemiany tożsamości kobiecej w powieściach mozambickiej pisarki Pauliny Chiziane, Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich UW, Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, Warszawa 2010.
  10. Gennep A. van, Obrzędy przejścia, PIW, Warszawa 2006.
  11. Henriksen T. H., Mozambique: A History, Rex Collings and Cape Town: David Philip, London 1978.
  12. Labia Minora Elongation and its Implications on the Health of Women: A Systematic Review, Martínez Pérez Guillermo, Tomás Aznar Concepción, Bagnol Brigitte, “International Journal of Sexual Health”, nr 26, 2014, s. 155-171.
  13. Labia minora elongation, Martínez Pérez Guillermo, Namulondo Harriet, Aznar Concepción Tomás, “Culture, Health & Sexuality: An International Journal for Research, Intervention and Care”, 2013, s. 1191-1205 [dostęp: 25.02.2016]. Dostępne dla World Wide Website: http//:tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/13691058.2013.809478.
  14. Lerma Martinez Francisco, O povo Macua e a sua cultura. Análise dos valores culturais do povo Macua no Ciclo Vital. Macua, Moçambique 1971-1985, Paulinas, Maputo 2008.
  15. Myers G. W., Competitive Rights, Competitive Claims: Land Access in Post-War Mozambique, „Journal of Southern African Studies” 1994, vol. 20, nr 4, s. 603-632.
  16. Oliveira M. B. de, Os Lomués: estudo monográfi co, maszynopis dostępny w Museu Nacional de Etnologia, Lisboa 1959.
  17. O’Neill Henry, A Three Months’ Journey in the Makua and Lomwe Countries, “Proceedings of the Royal Geographical Society and Monthly Record of Geography”, New Monthly Series, vol. 4, nr 4, Wiley 1882, s. 193-213.
  18. Osório C., Identidades de género e identidades sexuais no context dos ritos de iniciação no Centro e Norte se Moçambique, „Outras Vozes”, nr 43-44, 2013.
  19. Os ritos de iniciação no context actual. Ajustamentos, rupturas e confrontos. Construindo identidades de género, C. Osório, E. Macuácua, Maria José Arthur, Maputo 2013.
  20. Silva B. da [red.], Beyond Inequalities. Woman in Mozambique 2005, SARDC, Maputo 2006.
  21. Sheldon K., Pounders of Grain: A History of Women, Work, and Politics in Mozambique, Heinemann, Portsmouth NH 2002.
  22. Schneider Betty, Body Decoration in Mozambique, “African Arts”, vol. 6, nr. 2, UCLA 1973, s. 26-31.
  23. Temas Transversais em Moçambique: Educação, Paz e Cidadania, S. Mithá Duarte, C. Ataíde Maciel, EDUCAR-UP, Maputo 2015.
  24. Urdang S., The Last Transition? Women and Development in Mozambique, „Review of African Political Economy” 1983, nr 27/28, s. 8-32.
  25. Urdang S., And still they dance: woman, war, and the struggle for change in Mozambique, Earthscan Publications, London 1989.
  26. Wembah-Rashid J. A. R., The southeastern African bantu matrilineal tradition. The case of fertility regulation and child spacing beliefs and practices, „Journal of Asian and African Studies” 1995, vol. 50, s. 45-56.
  27. Werner A., A Vocabulary of the Lomwe Dialect of Makua (Mozambique), “Journal of the Royal African Society”, vol. 1, nr 2, Oxford University Press 1902, s. 236-251.
  28. West Harry G., Girls with Guns: Narrating the Experience of War of Frelimo’s “Female Detachment”, “Anthropological Quarterly”, vol. 73, nr. 4, Youth and the Social Imagination in Africa, Part 2, 2000, s. 180-194.