Afryka

No. 47 (2018): Afryka
Artykuły

African Antiquarian Market and Tourism. Between Authenticity and Commercialism. The Case of the Dogon and Somba people

PDF (Język Polski)
  • Lucjan Buchalik
Lucjan Buchalik
Muzeum Miejskie w Żorach, Muzealna 1/2, 44-240 Żory, Polska

Published 2018-04-01

Keywords

  • the Dogon and Somba people,
  • tourism,
  • art,
  • mask,
  • sculpture,
  • tourist souvenir
    • ...More
    Less

Abstract

The emergence of mass tourism has resulted in changes taking place in the art of West African peoples. As a result, the demand for “original African souvenirs” has increased and practically industrial, mass production of “African art” has emerged. This phenomenon has been analysed on the example of two peoples strongly influenced by tourists (the Dogon and Somba people) and peoples moderately affected by this phenomenon. Changes can be clearly seen when comparing the art of the peoples of West Africa from the beginning of the 20th century, when there mass tourism did not exist, with the art of the early 21st century. Some of them arise from changes taking place inside a given culture as a result of a natural transformation process. Others arise from external changes caused by a mass interest in the art and works of local craftsmen. Masks and sculptures — the main objects of interest for visitors looking for an attractive souvenir — are changing as a result of customer expectations. Artisan art, most frequently encountered by tourists, although referring to the traditional art of peoples visited by them, responds primarily to the tourists’ demands. Some products are inspired by the tastes of the visiting tourists. In order to sell the products, a craftsman has to react quickly to the customer’s needs. The object of traditional art with all its rich symbolism has been taken out of the country of origin; it has become not a souvenir of a stay in the visited area only, but of a visit to Africa as such. A problem has recently arisen as to what is a copy and what is an original work of art. In the concept of European art, there is only one original work — every other object that looks the same is a copy or a forgery. In artisan art and museums there are many similar masks, sculptures and other objects with artistic qualities, differing only in terms of details and precision, and yet an ethnologist will not refer to them as counterfeits.

PDF (Język Polski)

References

  1. Amsel J.-L., Branchements. Anthropologie de l’universalité des cultures. Paris 2001.
  2. Bodrogi T, Sztuka Afryki, Wrocław 1968.
  3. Buchalik L., Dogon ya gali. Dawny świat Dogonów, 2010, Żory: Muzeum Miejskie w Żorach,
  4. Clark Ch., Defi ning African Art: Primitive Negro Sculpture and the Aesthetic Philosophy of Albert Barnes, “African Arts”, 2003, nr 36.
  5. Deliss C., Swobodne spadanie – stopklatka. Afryka, wystawy, artyści, [w:] Muzeum Sztuki. Antologia, red. M. Popczyk, Kraków 2006.
  6. Doquet A., Les masques dogon. Ethnologie savante et ethnologie autochtone, Paris 1999.
  7. Doquet A., „Guides, guidons et guitares”. Authenticité et guides touristiques au Mali, „Cahiers d’Études Africaines”, 2009, t. XLIX (1–2), nr 193–194, s. 73–94.
  8. Fees C., Tourism and the politics of authenticity in a North Cotswold Town, [w:] The Tourism Image. Myths and Myth Making in Tourism, red. T. Selwyn, Chichester 1996.
  9. Gontier G., Le Voyage des objets. Réflexion sur les motivations d’une collection d’Art primitif et son milieu, Paris 2016.
  10. Griaule M., Masques Dogons, Paris 1994.
  11. Kleinitz C., Dietz B., Art rupestre au Pays Dogon, [w:] Regards sur les Dogon du Mali, red. Rogier M. A. Bedaux, Diderik J. van der Waals, Leyde 2003, s. 138–145.
  12. Korabiewicz W., Do Timbuktu, Warszawa 1967.
  13. Krysik S., Tradycyjne budownictwo ludów Somba z rejonu Wzgórz Atacora w północno- zachodnim Beninie, „Materiały Zachodniopomorskie”, 1993, t. 39, s. 353–380.
  14. Laude J., Les arts de l’Afrique noire, Paris 1972.
  15. Leuzinger E., Africa Nera, Milano 1961.
  16. Lohman J., Grabież dzieł sztuki – tu nikt nie ma czystych rąk, wywiad Mileny Rachid Chehab, „Dziennik Gazeta Prawna”, 2010, nr 74, 16–18.04.10., s. 19–20.
  17. Łapott J., Wyprawa Naukowa Sahel’87 – sprawozdanie z przebiegu i wyników działalności etnologicznej ekspedycji do Afryki, „Materiały Zachodniopomorskie”, 1991, t. 37, s. 281–311.
  18. Łapott J., Sztuka Afryki u progu XXI wieku – refleksje etnologa, „Toruńskie Studia o Sztuce Orientu”, 2009, t. 4, s. 117–126.
  19. Łapott J., Dogonowie z Mali. Społeczność tradycyjna w procesie przemian, Szczecin–Żory 2012.
  20. Maurice A.-M., Atakora, Otiau Otammari Osuri. Peuple du Nord Bénin, Paris 1950.
  21. Mercier P., Tradition changement historie: les ‘Somba’ du Dahomey septentrional, Paris 1968.
  22. Padenou G.-H., Barrué-Pastor M., Architecture, société et paysage Bétammaribé au Togo. Contribution à l’anthropologie de l’habitat, Toulouse 2006.
  23. Palin M., Sahara, Warszawa 2004.
  24. Pawlik J. J., Rola sztuki w afrykańskim kulcie przodków, [w:] Afryka na progu XXI wieku. Kultura i społeczeństwo, red. J. J. Pawlik, M. Szupejko, Warszawa 2009, s. 106–117.
  25. Podyma K., Sztuka bogactwem Afryki?, Żory 2011, [maszynopis].
  26. Podyma K., Narodziny czy renesans? Paradoks sztuki Kurumbów na tle społecznoekonomicznych zmian życia codziennego, [w:] Sztuka Afryki w kolekcjach i badaniach polskich, red. S. Szafrański et al., Szczecin 2014, s. 483–494.
  27. Prądzyńska E., Sztuka Bamana w zbiorach Muzeum Narodowego w Szczecinie, [w:] Sztuka Afryki w kolekcjach i badaniach polskich, red. S. Szafrański et al., Szczecin 2014, s. 495–524.
  28. Rostow W. W., Stages of Economic Growth, Cambridge 1959.
  29. Salazar N. B., Imaged or Imagined? Cultural Representations and the „Tourismification” of Peoples and Places, „Cahiers d’Études Africaines”, 2009, t. XLIX (1–2), nr 193–194, s. 49–71.
  30. Schildkrout E., Drawing Tradition: Dogon Children’s Art. in the Age of Tourism, „African Arts”, 2004, t. 37, s. 46–53.
  31. Schreiber H., „Autentycznie egzotyczna!” – miejsce sztuki afrykańskiej w koncepcji „sztuki prymitywnej”, [w:] Sztuka Afryki w kolekcjach i badaniach polskich, red. S. Szafrański et al., Szczecin 2014, s. 43–58.
  32. Steiner Ch. B., African Art in Transit, Cambridge 1994.
  33. Theile A., Sztuka Afryki, Warszawa 1974.
  34. Tomski W., Byłem w Timbuktu, „Poznaj Świat“, 1961, nr 9, s. 17–19.
  35. Trojan A., Sztuka Czarnej Afryki. Dzieje, Kultura, Wierzenia, Warszawa 1973.
  36. Vorbrich R., Wstęp. Rozwój a kultura. Zarys dyskursu, [w:] Rozwój a kultura. Perspektywy poznawcze i praktyczne, red. R. Vorbrich, Wrocław 2012, s. 16.
  37. Wieczorkiewicz A., Apetyt turysty. O doświadczaniu świata w podróży, Kraków 2008.
  38. Żytowiecka K., Z problematyki afrykańskiego autentyzmu, [w:] Tradycja i współczesność w Azji, Afryce i Ameryce Łacińskiej, red. E. Szymański, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1978, s. 155–170.