Afryka

Nr 44 (2016): Afryka
Artykuły

Republika Natalii – państwo czy jego zapowiedź? Rozważania nad wczesnymi formami państwowymi wśród Burow w Natalu w latach 1838–1842

PDF
  • Michał Leśniewski

Opublikowane 2016-10-01

Słowa kluczowe

  • Afryka,
  • Historia,
  • Południowa Afryka,
  • Historia Południowej Afryki,
  • KwaZulu-Na- tal,
  • Historia KwaZulu-Natalu,
  • Republika Natalii
    • ...Więcej
    Mniej

Abstrakt

Czy burska Republika Natalii, powstała w 1839 roku była państwem? Tematem tego artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie czy Republikę Natalii można uznać za państwo. Poprzez przedstawienie jej historii, instytucji, oraz mechanizmów funkcjonowania, autor stara się ukazać charakter tego organizmu politycznego. Ukazuje że w przypadku tej republiki mamy do czynienia z funkcjonowaniem obok siebie instytucji charakterystycznych dla nowoczesnego państwa i form przedpaństwowych. To prowadzi go do wniosków, że Republika Natalii była niedokończonym projektem, ideą państwa, które jednakże państwem w pełni tego słowa rozumieniu nie było.

PDF

Bibliografia

  1. Bird J., (red.), The Annals of Natal, t. I–II, Pietermaritzburg 1888.
  2. Breytenbach J.H., (red.), Suid Afrikaanse Argiefstukke, Natal. Notule van die Natalse Volksraad, t. I, Cape Town 1958.
  3. British Parliamentary Papers, 1847 – 1848, t. XLII, nr 980.
  4. British Parliamentary Papers, 1850, t. XXXVIII, nr 1292.
  5. Chase J. C., (red.), The Natal Papers: A Reprint of All Notices and Public Documents Connected with that Territory, Cape Town 1968.
  6. Cloete H., Five Lectures on the Emigration of the Dutch Farmers from the Colony of the Cape of Good Hope and Their Settlement in the District of Natal until Formal Submission to Her Majesty’s Authority in the Year 1848, Cape Town 1856.
  7. Delegorgue A., Travels in Southern Africa, t. I, Pietermaritzburg 1990.
  8. Leverton B.J.T., (red.), Records of Natal, t. III, IV, Pretoria 1990, 1992.
  9. Lichtenstein H., Travels in Southern Africa in the Years 1803, 1804, 1805 and 1806, t. I, Cape Town 1928.
  10. Preller G. S., (red.), Voortrekkermense: Dokumente oor die Geskiedenis van die Voortrek met Aantekeninge en Bijlae, t. I, III, Kaapstad, Bloemfontein 1918, 1922.
  11. Pretorius H.S., Kruger D.W., (red.), Voortrekker-Argiefstukke, 1829 – 1849, Pretoria 1937.
  12. Smit E., The Diary of Erasmus Smit, Schoon H.F., (red.), Cape Town 1972.
  13. du Toit A., Giliomee H., (red.), Afrikaner Political Thought: Analysis and Documents, t. I, Los Angeles, London 1983.
  14. Webb C. de B., Wright J.B., (red.), The James Stuart Archive of Recorded Oral Evidence Relating to the History of the Zulu and Neighbouring Peoples, t. IV, Pietermaritzburg, Durban 1986.
  15. Agar-Hamilton J.A.I., The Native Policy of the Voortrekkers. An Essay in the History of the Interior of South Africa, 1836 – 1858, Cape Town 1928.
  16. Brookes E.H., Webb C. de B., A History of Natal, Pietermaritzburg, 1987.
  17. Changuion L., Steenkamp B., Disputed Land. The Historical Development of the South African Land Issue, 1652–2011, Pretoria 2012.
  18. Claessen H. J.M., Skalnik P., (red.), The Early State, Hague 1978.
  19. Cory G., The Rise of South Africa, t. II, London 1913.
  20. Duminy A., Guest B., (red.), Natal and Zululand from Earliest Times to 1910. A New History, Pietermaritzburg 1989.
  21. Earle T. K., (red.), Chiefdoms. Power, Economy and Ideology, Cambridge 1991.
  22. Etherington N., The Great Treks. The Transformation of Southern Africa, 1815–1854, London 2001.
  23. Galbraith J. S., Reluctant Empire. British Policy on the South African Frontier, 1834–1854, Berkeley, Los Angeles 1963.
  24. Giliomee H., The Afrikaners. A Biography of a People, London 2003.
  25. Hattersley A.F., The British Settlement of Natal, Cambridge 1950.
  26. Forsyth Ingram J., The Story of an African City, Pietermaritzburg 1898.
  27. Keegan T., Colonial South Africa and the Origins of the Racial Order, London 1996.
  28. Laband J., Haswell R. F., (red.), Pietermaritzburg, 1838–1988: A New Portrait of an African City, Pietermaritzburg 1988.
  29. Liebenberg B.J., Andries Pretorius in Natal, Pretoria, Kaapstad 1977.
  30. Marks S., Atmore A., (red.), Economy and Society in Pre-Industrial South Africa, London 1980.
  31. Meintjes J., The Voortrekkers: the Story of the Great Trek and the Making of South Africa, London 1973.
  32. Van der Merwe P.J., Die Matabele an die Voortrekkers, Pretoria 1986.
  33. Muller C.F.J. (red.), Five Hundred Years: A History of South Africa, Pretoria, Cape Town, Johannesburg 1981.
  34. Nathan M., The Voortrekkers of South Africa. From the Earliest Times to the Foundation of the Republics, London 1937.
  35. Neumark S. D., Economic Influence on the South African Frontier, 1652–1836, Stanford 1957.
  36. Penn N., The Forgotten Frontier. Colonists and Khoisan on the Cape’s Northern Frontier in the 18th Century, Athens OH, Cape Town 2005.
  37. Potgieter C. S., Theunissen N.H., Kommandant-generaal Hendrik Potgieter, Johannesburg 1938.
  38. Service E. R., Origins of the State and Civilisation. The Process of Cultural Evolution, New York 1975.
  39. Stapleton T. J., Faku. Rulership and Colonialism in the Mpondo Kingdom, Waterloo ON 2001.
  40. Tymowski M., Ziołkowski M., (red.), Geneza i funkcjonowanie wczesnych form państwowości na tle porównawczym, Warszawa 1992.
  41. Walker E. A., The Great Trek, London 1934.
  42. Wilson M., Thompson L., (red.), The Oxford History of South Africa, t. I, Oxford 1969.
  43. Wright J. B., Bushman Raiders of the Drakensberg, Pietermaritzburg 1971.
  44. Giliomee H., „Democracy and the Frontier”, South African Historical Journal, t. VI, 1974, s. 30–51.
  45. du Plessis A.J., „Die Republiek Natalia”, Argiefjaarboek vir Suid-Afrikaanse Gieskiedenis, t. V, 1942, cz. 1, s. 101–238.
  46. Ross R., „Griqua Government”, African Studies, t. XXXIII, nr 1, s. 25–42.
  47. Christopher A.J., Natal. A Study in Colonial Land Settlement, niepublikowana praca doktorska, University of Natal, Pietermaritzburg 1969.
  48. Cubbin A.E., Origins of the British Settlement at Port Natal, May 1824 – July 1842, niepublikowana praca doktorska, University of the Orange Free State, Bloemfontein 1983.
  49. Waliński G., Terytorium a funkcjonowanie państwa Zulusow przed podbojem kolonialnym (1879), niepublikowana praca doktorska, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 1996.