Afryka

Nr 50 (2019): Afryka
Artykuły

Ile funtów na fārsala? Miary i wagi stosowane w handlu zanzibarskim w okresie 1830–1888

PDF
  • Marek Pawełczak
Marek Pawełczak
Instytut Historyczny, Wydział Historyczny, Uniwersytet Warszawski, Krakowskie Przedmieście 26/28, 00-927 Warszawa, Polska
DOI: https://doi.org/10.32690/AFR50.6

Opublikowane 2019-10-01

Słowa kluczowe

  • Afryka Wschodnia,
  • Zanzibar,
  • XIX wiek,
  • historia gospodarcza,
  • handel,
  • miary i wagi
    • ...Więcej
    Mniej

Abstrakt

Artykuł dotyczy systemu miar i wag używanego w Sułtanacie Zanzibarskim, w tym głównie w międzynarodowym porcie Zanzibar w latach 1830–1888. Powstał on w tej właśnie epoce, na potrzeby handlu pomiędzy kupcami miejscowymi, arabskimi, indyjskimi i zachodnimi, w oparciu o miary i wagi zaczerpnięte z różnych tradycji. Po okresie negocjowania standardów pomiędzy różnymi uczestnikami gry politycznej i handlowej, w stosunkowo krótkim czasie, ten eklektyczny system został, w pewnym stopniu, osadzony w tradycji angielskiej opartej na uncji, funcie wagowym i jardzie. O ile miary objętości zachowały charakter lokalny i nie były przeliczane na jednostki europejskie, również i one uległy globalizacji poprzez swoje odpowiedniki wagowe. Autor rozpatruje zanzibarski system miar i wag w kontekście politycznym i ekonomicznym. Uważa przy tym, że kluczowe dla zrozumienia procesu tworzenia się zanzibarskiego systemu miar i wag jest zrozumienie, w jaki sposób zachodni, a pośrednio również lokalni odbiorcy sami go konceptualizowali, jak również, jakie formy jego prezentacji obierali.

PDF

Bibliografia

  1. ANOM (Archives nationales dʼoutre mer, Aix-en-Provence, Francja), fm sg 2 oind 5/23
  2. CADMAE (Centre des Archives diplomatiques du Ministère des Affaires étrangères, La Courneuve, Francja), mikrofi lmy P 25, P 254, P255
  3. CMS (Church Missionary Society Archive, Birmingham, Wielka Brytania), C A5/O/16/25.
  4. NARA (National Archives and Records Administration, Washington DC, USA), Dispatches from US Consuls Zanzibar, 1836–1906, Microcopy 468
  5. NLS (National Library of Scotland, Edinburgh), Papers of Sir John Kirk, Acc.9942, 2
  6. PEM (Phillips Library, Peabody Essex Musesum, Peabody, MA, USA), MSS 103, MSS 1578
  7. STAH (Staatsarchiv, Hamburg, Niemcy), Familie OʼSwald, 621-1/147/4
  8. Bennett N., Brooks Jr. G. (red.), New England Merchants in Africa: A History Through Documents1802 to 1865, Boston 1965.
  9. Bishara F. A., A Sea of Debt. Law and Economic Life in the Western Indian Ocean, 1780–1950, Cambridge: Cambridge University Press 2017.
  10. Burton R. F., Zanzibar: City, Island and Coast, I–II, London 1872.
  11. Danecki J., Gramatyka języka arabskiego, Warszawa: Dialog 1994.
  12. Freeman-Grenville G. S. P., The French at Kilwa Island. An Episode in Eighteen-century East African History, Oxford: Clarendon Press 1965.
  13. Gervais R., Pre-Colonial Currencies: A Note on the Maria Theresa Thaler, „African Economic History” 11, 1982, s. 147–152.
  14. Goswami Ch., The Call of the Sea. Kachchhi Traders in Muscat and Zanzibar, c. 1800–1880, New Delhi: Orient Blackswan Private Ltd. 2011.
  15. Guillain Ch., Documents sur l’histoire, la géographie et le commerce de l’Afrique Orientale, II/2, Paris, 1858.
  16. Krapf J. L., A Dictionary of the Suahili Language, London 1882.
  17. Kula W., Miary i ludzie, Warszawa: Książka i Wiedza: 2004.
  18. A Nika-English Dictionary. Compiled by the Late Rev. Dr. L. Krapf and the late Rev. J. Rebmann, (red.) T. H. Sparshott, London: Society for Promoting Christian Knowledge 1887.
  19. Pawełczak M., The State and the Stateless. The Sultanate of Zanzibar and the East African Mainland: Politics, Economy and Society, 1837–1888, Warszawa: IHUW 2010.
  20. Pond S, The Maria Theresa Thaler: A Famous Trade Coin, „Bulletin of the Business Historical Society” 15, 1941, 2, s. 26–31.
  21. Rigby, C. P. General Rigby, Zanzibar and the Slave Trade: With Journals, Dispatches etc., Mrs Charles E. B. Russell (ed.), London, 1935.
  22. Ryan M. M., Converging Trades and New Technologies: The Emergence of Kanga Textiles on the Swahili Coast in the Late Nineteenth Century, w: P. Machado, S. Fee, G. Campbell (red.), Textile Trades, Consumer Cultures and the Material Worlds of the Indian Ocean. An Ocean of Cloth, Palgrave Series in Indian Ocean World Studies, Palgrave, Macmillan 2018, s. 253–286.
  23. Semple C., The Story of the Maria Theresa Thaler, Manchester: Barzan Publishing Ltd. 2005.
  24. Stanley H. M., How I Found Livingstone: Travels, Adventures, and Discoveries in Central Africa: Including Four Months’ Residence with Dr. Livingstone, London 1872.
  25. Yule H., Burnell A. C., Hobson-Jobson. The Anglo-Indian Dictionary, Wordsworth Editions Ltd, 1996.