Afryka

Nr 50 (2019): Afryka
Artykuły

Socjokulturowy aspekt powitań w języku suahili

PDF
  • Beata Wójtowicz
Beata Wójtowicz
Katedra Języków i Kultur Afryki, Wydział Orientalistyczny, Uniwersytet Warszawski, Krakowskie Przedmieście 26/28, 00-927 Warszawa, Polska
DOI: https://doi.org/10.32690/AFR50.5

Opublikowane 2019-10-01

Słowa kluczowe

  • powitania,
  • formy adresatywne,
  • kompetencje socjokulturowe,
  • język suahili,
  • lingua franca

Abstrakt

Obecnie język postrzegany jest jako przejaw kultury i uznaje się, że do efektywnej komunikacji nie wystarcza znajomość słownictwa i reguł gramatycznych danego języka, ale równie ważne są kompetencje socjokulturowe, czyli znajomość norm dyskursu. W artykule przybliżam zasady komunikacji w kilku językach afrykańskich. Przedstawiam najczęściej stosowane zwroty powitalne w języku suahili, zasady ich stosowania, oraz najczęstsze błędy popełniane przez uczących się języka. Zwracam także uwagę na to, że język suahili, jako język funkcyjny i język komunikacji ponadetnicznej w całej Afryce Wschodniej, charakteryzuje się wysokim stopniem przyswojenia norm komunikacyjnych stosowanych przez użytkowników, dla których nie jest on językiem rodzimym.

PDF

Bibliografia

  1. Agyekum, K. The pragmatics of Akan greetings. “Discourse Studies”, 10(4), 2008, s. 493–516.
  2. Akindele, D. F. Lumela/Lumela: A Socio-Pragmatic Analysis of Sesotho Greetings, “Nordic Journal of African Studies”, 16(1), 2007, s. 1–17.
  3. Austin, J. L. How to do things with words, Mass: Harvard University Press, 1962.
  4. Batibo, H. The inter-cultural dimension in the use of languages of wider communication by minority language speakers, “Journal of Multicultural Discourses”, 4(2), 2009, s. 89–102. DOI: 10.1080/17447140802691716 (4.11.2019)
  5. Batibo, H. The prevalence of cultural diversity in a multilingual situation: the case of age and gender dimensions in the Shisukuma and Kiswahili greeting rituals, “Journal of Multicultural Discourses”, 10(1), 2015, s. 100–111. DOI: 10.1080/17447143.2014.993398 (4.11.2019)
  6. Biber, D. et al. Longman Grammar of Spoken and Written English, China:Pearson Education Limited, 1999.
  7. Bwenge, C., Omar, A. S., Rushubirwa, L., i Thompson,K. D., Standards for learning Swahili as a foreign language in the 21st century. National African Languages Resource Center, Indiana University, Bloomington, IN, 2006. Niepublikowany artykuł dostępny pod adresem https://canvas.wisc.edu › courses › fi les › download
  8. Chamo, I. Pragmatic Differences in Greetings: A Comparative Study of Hausa and English. “BAJOLIN”, 1(2), 2015, s. 258–274.
  9. Duranti, A. Universal and Culture-Specifi c Properties of Greetings, “Journal of Linguistic Anthropology”, 7(1), 2008, s. 63–97.
  10. Folarin-Schleicher, A.: Using greetings to teach cultural understanding, “The Modern Language Journal”, 81(3), 1987, s. 334–343.
  11. Goffman, E. Relations in public: Microstudies of the public order. New York: Basic Books, 1971.
  12. Habwe, J. Politeness phonomena: a case of Kiswahili honorifics, “Swahili Forum”, 17, 2010, s. 126–142.
  13. Jibreen, M. The Speech Act of Greeting: A Theoretical Reading, “Journal of Kerbala University”, 8(1) Humainies, 2010. https://www.iasj.net/iasj?func=fulltext&aId=69248
  14. Mapunda, G. i G. Sommer. When Shikamoo Mama/Baba replaces Tukuwoni Mawu/Dadi: An account of shifting access rituals among the Ngoni of Tanzania. “Linguistik Online”, 84(5/17), 2017, s. 63–90.
  15. Maw, J. Twende! A Practical Swahili Course, New York: Oxford University Press, 1985.
  16. Nodoushan, M. The Socio-Pragmatics of Greeting Forms in English and Persia. “Journal of Language, Society and Culture”, 17, 2006.
  17. Ntuli, C. D. Intercultural Misunderstanding in South Africa: An Analysis of Nonverbal Communication Behaviour in Context, “Intercultural Communication Studies”, XXI: 2, 2012, s. 20–31.
  18. Omar, A. How Learners Greet in Kiswahili: A Cross Sectional Survey. [w:] L. F. Bouton i Y. Kachru (red.), Pragmatics and language learning, University of Illinois, 1991a, s. 59–73.
  19. Omar, A. Conversation openings in Kiswahili: The pragmatic performance of Native and Non – Native Speakers, “Kiswahili”, vol. 58, 1991b, s. 12–24.
  20. Ostromęcka-Frączak, B. Dokąd zmierza polszczyzna?, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, LXII, 2016, s. 82–89.
  21. Podobińska, Z. Des salutations en swahili: la pragmatique versus la didactique, “Studies of the Department of Afircan Languages and Cultures”, 38, 2005, s. 55–92.
  22. Searle, J. Speech Acts: An Essay in the Philosophy of Language. Cambridge:Cambridge University Press, 1969.
  23. Sommer, G. i A. Lupapula. Comparing Address Forms and Systems: Some Examples from Bantu, [w:] M. R. Marlo et al. (red.), Selected Proceedings of the 42nd Annual Conference on African Linguistics, 2012, s. 266–277.
  24. Thompson, K. Representing language, culture, and language users in textbooks: A critical approach to Swahili multiculturalism, “The Modern Language Journal”, 97/4, 2013, s. 947–964.
  25. Wei, L. The functions and use of greetings, “Canadian Social Science”, 6/4, 2010, s. 56–62.
  26. Wójtowicz, B. Elementy Kulturowe w Nauczaniu Języków Afrykańskich. „Roczniki Humanistyczne”, Tom LXIV, zeszyt 10, 2016, s. 97–113.
  27. Yahya-Othman, S. Aren’t you going to greet me? Impoliteness in Swahili greetings, “Text” 15(2), 1995, s. 209–227.