Opublikowane 2019-10-01
Słowa kluczowe
- powitania,
- formy adresatywne,
- kompetencje socjokulturowe,
- język suahili,
- lingua franca
Abstrakt
Obecnie język postrzegany jest jako przejaw kultury i uznaje się, że do efektywnej komunikacji nie wystarcza znajomość słownictwa i reguł gramatycznych danego języka, ale równie ważne są kompetencje socjokulturowe, czyli znajomość norm dyskursu. W artykule przybliżam zasady komunikacji w kilku językach afrykańskich. Przedstawiam najczęściej stosowane zwroty powitalne w języku suahili, zasady ich stosowania, oraz najczęstsze błędy popełniane przez uczących się języka. Zwracam także uwagę na to, że język suahili, jako język funkcyjny i język komunikacji ponadetnicznej w całej Afryce Wschodniej, charakteryzuje się wysokim stopniem przyswojenia norm komunikacyjnych stosowanych przez użytkowników, dla których nie jest on językiem rodzimym.
Bibliografia
- Agyekum, K. The pragmatics of Akan greetings. “Discourse Studies”, 10(4), 2008, s. 493–516.
- Akindele, D. F. Lumela/Lumela: A Socio-Pragmatic Analysis of Sesotho Greetings, “Nordic Journal of African Studies”, 16(1), 2007, s. 1–17.
- Austin, J. L. How to do things with words, Mass: Harvard University Press, 1962.
- Batibo, H. The inter-cultural dimension in the use of languages of wider communication by minority language speakers, “Journal of Multicultural Discourses”, 4(2), 2009, s. 89–102. DOI: 10.1080/17447140802691716 (4.11.2019)
- Batibo, H. The prevalence of cultural diversity in a multilingual situation: the case of age and gender dimensions in the Shisukuma and Kiswahili greeting rituals, “Journal of Multicultural Discourses”, 10(1), 2015, s. 100–111. DOI: 10.1080/17447143.2014.993398 (4.11.2019)
- Biber, D. et al. Longman Grammar of Spoken and Written English, China:Pearson Education Limited, 1999.
- Bwenge, C., Omar, A. S., Rushubirwa, L., i Thompson,K. D., Standards for learning Swahili as a foreign language in the 21st century. National African Languages Resource Center, Indiana University, Bloomington, IN, 2006. Niepublikowany artykuł dostępny pod adresem https://canvas.wisc.edu › courses › fi les › download
- Chamo, I. Pragmatic Differences in Greetings: A Comparative Study of Hausa and English. “BAJOLIN”, 1(2), 2015, s. 258–274.
- Duranti, A. Universal and Culture-Specifi c Properties of Greetings, “Journal of Linguistic Anthropology”, 7(1), 2008, s. 63–97.
- Folarin-Schleicher, A.: Using greetings to teach cultural understanding, “The Modern Language Journal”, 81(3), 1987, s. 334–343.
- Goffman, E. Relations in public: Microstudies of the public order. New York: Basic Books, 1971.
- Habwe, J. Politeness phonomena: a case of Kiswahili honorifics, “Swahili Forum”, 17, 2010, s. 126–142.
- Jibreen, M. The Speech Act of Greeting: A Theoretical Reading, “Journal of Kerbala University”, 8(1) Humainies, 2010. https://www.iasj.net/iasj?func=fulltext&aId=69248
- Mapunda, G. i G. Sommer. When Shikamoo Mama/Baba replaces Tukuwoni Mawu/Dadi: An account of shifting access rituals among the Ngoni of Tanzania. “Linguistik Online”, 84(5/17), 2017, s. 63–90.
- Maw, J. Twende! A Practical Swahili Course, New York: Oxford University Press, 1985.
- Nodoushan, M. The Socio-Pragmatics of Greeting Forms in English and Persia. “Journal of Language, Society and Culture”, 17, 2006.
- Ntuli, C. D. Intercultural Misunderstanding in South Africa: An Analysis of Nonverbal Communication Behaviour in Context, “Intercultural Communication Studies”, XXI: 2, 2012, s. 20–31.
- Omar, A. How Learners Greet in Kiswahili: A Cross Sectional Survey. [w:] L. F. Bouton i Y. Kachru (red.), Pragmatics and language learning, University of Illinois, 1991a, s. 59–73.
- Omar, A. Conversation openings in Kiswahili: The pragmatic performance of Native and Non – Native Speakers, “Kiswahili”, vol. 58, 1991b, s. 12–24.
- Ostromęcka-Frączak, B. Dokąd zmierza polszczyzna?, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, LXII, 2016, s. 82–89.
- Podobińska, Z. Des salutations en swahili: la pragmatique versus la didactique, “Studies of the Department of Afircan Languages and Cultures”, 38, 2005, s. 55–92.
- Searle, J. Speech Acts: An Essay in the Philosophy of Language. Cambridge:Cambridge University Press, 1969.
- Sommer, G. i A. Lupapula. Comparing Address Forms and Systems: Some Examples from Bantu, [w:] M. R. Marlo et al. (red.), Selected Proceedings of the 42nd Annual Conference on African Linguistics, 2012, s. 266–277.
- Thompson, K. Representing language, culture, and language users in textbooks: A critical approach to Swahili multiculturalism, “The Modern Language Journal”, 97/4, 2013, s. 947–964.
- Wei, L. The functions and use of greetings, “Canadian Social Science”, 6/4, 2010, s. 56–62.
- Wójtowicz, B. Elementy Kulturowe w Nauczaniu Języków Afrykańskich. „Roczniki Humanistyczne”, Tom LXIV, zeszyt 10, 2016, s. 97–113.
- Yahya-Othman, S. Aren’t you going to greet me? Impoliteness in Swahili greetings, “Text” 15(2), 1995, s. 209–227.