Nr 43 (2016): Afryka
Artykuły

Obrazy Wschodu we współczesnych powieściach hausańskich

Opublikowane 2016-04-01

Słowa kluczowe

  • Hausa,
  • literatura jarmarczna,
  • Nigeria,
  • Wschód,
  • stereotypy,
  • Indie,
  • Arabia Saudyjska,
  • Egipt
  • ...Więcej
    Mniej

Abstrakt

Artykuł traktuje o współczesnych hausańskich powieściach zwanych przez krytyków literaturą jarmarczną, a przez samych czytelników littattafan soyayya – „książki o miłości”. Powieści poruszają tematy małżeństwa, miłości, rodziny i obyczajowości. Należą do nurtu realistycznego i często mają wydźwięk moralizatorsko-dydaktyczny. Głównym celem artykułu jest pokazanie stereotypowych obrazów Wschodu, które wyłaniają się z fragmentów kilkunastu powieści. Pierwsza część artykułu pokrótce omawia historię współczesnej literatury hausańskiej, a kolejne ukazują sposób, w jaki północnonigeryjscy twórcy przedstawiają wybrane kraje Wschodu. Z hausańskiej perspektywy Arabia Saudyjska jawi się jako cel pielgrzymek, ale również nowoczesny kraj, gdzie można studiować, znaleźć dobrą pracę, oraz kupić luksusowe towary niedostępne w Nigerii. Egipt rysuje się jako miejsce odbywania studiów religijnych i świeckich oraz cel turystyki zdrowotnej. Według Hausańczyków wyjątkowo piękne kobiety pochodzą z Indii lub Sudanu. Emiraty Arabskie są ukazane jako kraj bardzo wysoko rozwinięty i nowoczesny.

Bibliografia

  1. Abdullahi, Halima, Burin Masoya, Kano 2005.
  2. Abubakar, Musbaha Muhammad, Dajin shiga da shiri, Kano 1996.
  3. Balewa, Abubakar Tafawa, Shehu Umar, Zaria 1935.
  4. Bambale, Mahmud Barau, Kowa ya bar gida, Zaria 1994.
  5. Biroman, Zainab Kabir, Illar zamani (cz. 2), Kano 2011.
  6. Buba, Malami; Gidan Dabino, Ado Ahmad, Adabi Mai Tafiya: Waiwaye A Kan Fasahar Mai Da Littafi Zuwa Fim, [w:] Hausa Home Videos: Technology, Economy and Society, red. A. U. Adamu, Y. M. Adamu, U. F. Jibril, Kano 2004, s. 311-312.
  7. Ciroma, Hauwa Moh’d, Kallabi da hula (cz. 2), s.n.
  8. Dahiru, Aisha Babaye, Kawayen Zamani, s.n.
  9. Danecki, Janusz, Podstawowe wiadomości o islamie I, Warszawa 1997.
  10. Daura, Aisha Rabi’u Musa, A dade ana yi, Kano 1999.
  11. Fagge, Sa’adatu Baba Ahmad, Kishiya ba laifi ba ce (cz. 2), Kano 2001.
  12. Falola, Toyin; Heaton, Matthew M., A History of Nigeria, Cambridge 2008.
  13. Furniss, Graham, Hausa Creative Writings in the 1930s: An Exploration in Postcolonial Theory, “Research in African Literatures”, t. 29, 1998, z. 1, s. 87-102.
  14. Gidan Dabino, Ado Ahmad, Littattafan Soyayya: Samuwarsu da Bunkasarsu da kuma Tasirinsu ga Al’umar Hausawa a Nijeriya, http://gidandabino.blogspot.com/2008/12/littattafan-soyayya-samuwarsu-da.html [dostęp: 2016-05-12].
  15. Ilah, Nafi sa, Yau da Gobe! (cz. 1), Kano 2006.
  16. Kankia, Sa’adatu Saminu, Auren son zuciya (cz. 1), Kano 2006.
  17. Khalid, Abdul-Karim Ibrahim, Hausi (t. 1), Kano 2003.
  18. Larkin, Brian, Signal and Noise. Media, Infrastructure and Urban Culture in Nigeria, Durham and London 2008.
  19. Mustapha, Bilkisu, ’Yar riƙo (cz. 1 i 2), Kano 2003.
  20. Piłaszewicz, Stanisław, Historia literatur afrykańskich w językach rodzimych: literatura Hausa. Warszawa 1983.
  21. Piłaszewicz, Stanisław, Literatura jarmarczna Kano, „Afryka” t. 24, 2007, s. 5-28.
  22. Piłaszewicz, Stanisław, Ferment literacki w północnej Nigerii. Nurt soyayya w powieściach hausańskich, [w:] Kalejdoskop afrykański. Problematyka tożsamości w literaturach Afryki przełomu XX i XXI wieku, red. R. Diaz-Szmidt, M. Szupejko, Warszawa 2012, s. 67-81.
  23. Sharada, Amina Abdullahi, Gyara kayanka (cz. 1 i 2), Kano 2009.
  24. Sharada, Amina Abdullahi, Makashinka (cz. 1, 2 i 3), Kano 2009.
  25. Sharif, Hadiza Salisu, Matar Uba (cz. 1 i 2), Kano 2002.
  26. Sondagi, Hafsat, Wace ce ni?, Kano 2009.
  27. Tofa, Karima Abdu, Larai ta Kabiru, Zaria 1992.
  28. Will, Izabela, Cultural Aspects of Nonverbal Code in Hausa, [w:] Codes and Rituals of Emotions in Asian and African Cultures, red. N. Pawlak, Warszawa 2009, s. 252-265.
  29. Will, Izabela, The image of the East in contemporary Hausa novels, [w:] Hausa and Chadic Studies in Honour of Professor Stanisław Piłaszewicz, red. N. Pawlak, E. Siwierska, I. Will, Warszawa 2014, s. 259-269.
  30. World data on Education, 7th Edition 2010/11, UNESCO-IBE, http://www.ibe.unesco.org/fileadmin/user_upload/Publications/WDE/2010/pdf-versions/Nigeria.pdf [dostęp:16-05-2016].
  31. Zakari, Rasheeda Mohammed, Kukan zuci, Kano 2002.